دلایل اصلی دندان درد

1- پوسیدگی دندان:

پوسیدگی دندان شامل تغییر رنگ و ایجاد حفره در سطح دندان است. پوسیدگی می تواند باعث از بین رفتن سطح سخت دندان (مینا) شود. این مشکل در ابتدا هیچ علائم مشخصی ندارد اما به مرور زمان (به خصوص اگر حفره زیاد و عمیق باشد) با تغییر رنگ بخش هایی از دندان یا درد آن خود را نشان می دهد.

 2-از بین رفتن پر کردگی دندان:

دندان هایی که دچار پوسیدگی شده اند را با مواد پر کننده مانند کامپوزیت یا آمالگام ترمیم می کنند. چنانچه بخشی یا تمام از پرکردگی از دهان خارج شود، مصرف غذا مخصوصا در سمتی از دهان که پرکردگی افتاده است باعث وارد کردن فشار به پالپ دندان می شود. این، باعث ایجاد درد شدیدی در دندان می شود.

3- آبسه دندان:

عدم رعایت بهداشت دهان و دندان می تواند باعث تجمع پلاک در فضای زیر لثه شود. به مرور زمان باکتری های بیشتری در زیر خط لثه به هم می پیوندند و کیسه ای پر از چرک را ایجاد می کنند. به این کیسه چرکی آبسه دندان گفته می شود. آبسه دندان می تواند علائمی مانند درد اطراف دندان و التهاب یا خوریزی از لثه ایجاد کند.

4- شکستگی دندان:

شکسته شدن دندان می تواند باعث ایجاد درد زیادی در دندان ها شود. این درد بسته به میزان شکستگی می تواند کم یا زیاد باشد. اما تا زمانی که دندان ترمیم نشود شما کماکان درد زیادی تجربه خواهید کرد. هر زمان که غذا می خورید و یا دندان شما تحریک می شود نیز این درد تشدید می شود.

5- درآمدن دندان عقل:

دندان های عقل جزو آخرین دندان هایی هستند که از لثه بیرون می آیند. در واقع در جدول زمانی رویش دندان های دائمی، این دندان ها در حدود سنین 17 تا 21 سالگی خارج می شوند. چنانچه تا این سن دندان بیرون نیامده باشد، به آن دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته گفته می شود. یک دندان عقل نهفته باعث دندان درد زیادی می شود. برای از بین رفتن درد ، احتمالا نیاز به کشیدن دندان عقل پیدا خواهید کرد.

6- دندان قروچه:

دندان قروچه یا براکسیسم یک امر غیرطبیعی است که اغلب در خواب و به صورت ناخودآگاه انجام داده می شود. شخص دندان هایش را به هم می ساید و به مرور زمان باعث تحلیل رفتن مینای دندان می شود. دندان قروچه می تواند در حالت خودآگاه هم انجام شود که می تواند ناشی از خشم، عصبانیت یا استرس باشد. در نهایت یکی از عوارض این عادت، درد و از بین رفتن بخش زیادی از سطح جونده دندان ها خواهد بود. 

7- سندروم مفصل گیجگاهی-فکی:

مفصل گیجگاهی فکی، مفصلی است که استخوان های فک پایین را به استخوان گیجگاهی متصل می کند. این مفصل باعث می شود که ما بتوانیم صحبت کنیم یا غذا را بجویم. به ایجاد اخلال در این مفصل سندروم مفصل گیجگاهی فکی گفته می شود که اغلب خود را با دندان درد شدید و یا ناراحتی فک نشان می دهد. شنیده شدن صدای کلیک مانندی حین حرکت این مفصل از دیگر علائم سندروم نامبرده است.

8- تحلیل لثه:

به بالا رفتن یا عقب نشینی لثه ها در اصلاح تحلیل لثه گفته می شود. زمانی که لثه دچار تحلیل میروند، ریشه دندان ها در معرض دید قرار میگیرد. ریشه دندان بسیار حساس است و در صورت برخورد هوا، غذا یا آب به آن دچار تحرک شده و درد دندان شدیدی ایجاد می کند.

9- عفونت سینوس یا سینوزیت:

نشانه و علامت قابل توجه عفونت سینوسی درد در اطراف دندان (مخصوصا در اطراف دندان های فوقانی به دلیل نزدیک بودن به مجاری بینی و سینوسی است). اگر درد دارید و همزمان بینی شما نیز گرفته است، احتمالا سینوزیت دارید.

10- بارداری:

بارداری احتمال ورم لثه یا جنجویت را افزایش می دهد. جنجویت اصطلاحی است که به التهاب و ورم لثه اطلاق می شود و می تواند باعث خونریزی لثه و دندان درد شود. هرچند که اغلب خانم های باردار در طول بارداری با مشکلات لثه روبرو می شوند اما رعایت بهداشت دهان و دندان در طول بارداری می تواند احتمال هرگونه آسیب به دهان، دندان و لثه را کاهش داده یا از بین ببرد.

11- آسیب عصبی:

یکی از دلایل احتمالی اما غیرمعمول درد دندان ، بیماری است که به آن نورالژی تریژه مینال (trigeminal neuralgia) گفته می شود. این بیماری نوع خاصی از آسیب عصبی است که منجر به درد مزمن عصبی در سر شما می شود (که گاهی اوقات می تواند به صورت دندان درد احساس شود). با این بیماری خوردن، آشامیدن و مسواک زدن دندان ها می تواند دردناک بوده و درد شما را بیشتر کند.

12- مشکلات قلبی:

احساس درد در قسمت بالاتنه (از جمله گردن، شانه ها، دندان ها و فک) می تواند علامت حمله قلبی باشد. اگر علاوه بر درد در دهان با مواردی مانند تعریق، درد قفسه سینه، تپش قلب، تنگی نفس یا حالت تهوع روبرو هستید، در اسرع وقت به مراکز درمانی مراجعه کنید.

13- سرطان دهان:

یکی از قابل توجه ترین علائم سرطان دهان، درد مزمن دهان و دندان است که از بین نمی رود. اگر دهان یا دندان های شما درد می کند و درد آن از بین نمی رود (و) متوجه یک برجستگی غیرمعمول یا لکه رنگی عجیبی در داخل دهان خود شده اید حتما به یک دندانپزشک یا پزشک مراجعه کنید. در این مورد شما احساس دندان درد می کنید ولی درد ممکن است از بافت های نرم داخل دهان باشد.

14- غذاهای اسیدی:

غذاهایی که بسیار اسیدی هستند می توانند مینای دندان شما را از بین ببرند. این غذاها (یا خوراکی ها) شامل مرکبات، نوشابه، قهوه و آب نبات های شیرین هستند. هنگامی این موارد به صورت مکرر و بی رویه مصرف شوند، به مرور زمان مینای دندان تحلیل می رود و قاعدتا دندان های شما بیشتر از قبل در معرض پوسیدگی قرار می گیرند. پوسیدگی دندان باعث می شود که کم کم لایه زیرین مینا (دنتین) و حتی گاهاً عصب دندان در معرض هوا قرار بگیرد و شما درد شدیدی تجربه کنید. برای پیشگیری از این مساله و یا کاهش حساسیت خود اگر غذاهای اسیدی زیادی می خورید، مقدار آن را کاهش داده و رژیم متعادل تری را امتحان کنید تا خود را از از درد پیش آمده نجات دهید.

15- ورزش بیش از حد:

هرچه میزان فعالیت ورزشی بیشتر باشد و از طرفی میزان آب از دست رفته بدن جبران نشود، بدن دچار کم آبی می شود. بزاق نیز که از مایعات حیاتی بدن است، کاهش میابد. کاهش بزاق در طولانی مدت باعث افزایش پوسیدگی دندان ها و درد در دندان می شود.

16- ارتودنسی دندان:

ارتودنسی دندان به خودی خود دردی ایجاد نمی کند. اما اگر به تازگی با مراجعه به مطب یک متخصص ارتودنسی، روند اصطلاح نامنظمی های دندانی خود را شروع کرده اید، احتمالا تا چند روز بعد از اتصال دستگاه های ارتودنسی به دندان ها، دندان درد جزئی را تجربه کرده خواهید کرد. این درد مخصوصاً اگر ارتودنسی ثابت فلزی انجام داده باشید ممکن است کمی بیشتر باشد اما پس از چند روز فروکش می کند.

17- بلیچینگ دندان:

برخی از روش های سفید کنندگی دندان (مانند بلیچینگ) می توانند باعث دندان درد و حساسیت آن شوند. حساسیت دندان می تواند دو تا سه روز پس از اتمام بلیچینگ دندان ادامه داشته باشد اما از بین می رود. البته بلیچینگ به خودی خود باعث حساسیت یا احساس درد در اطراف دندانها نمی شود، بلکه اگر پیش از انجام این فرآیند دندان های حساسی دارید، با سفید کردن آن ها ممکن است تا چند روز درد زیادی تجربه کنید.

درمان فوری دندان درد در خانه:

الف) درمان غیر دارویی:

1- گذاشتن کمپرس یخ روی صورت در ناحیه درد.

2- قرار دادن یک حبه سیر کوچک له شده در محل درد برای 1 دقیقه و شستشوی دهان.

3- کمی میخک آسیاب‌شده را در کنار دندانی که درد می‌کند بگذارید و یا چند قطره روغن میخک را روی پنبه بریزید و روی محل درد قرار دهید.

4- شستشوی دهان با چای نعنای سرد شده.

ب) درمان دارویی:

1- مصرف قرص های مسکن دندان درد بدون نسخه مانند ژلوفن، ایبوپروفن، استامینوفن و یا انواع قرص دندان درد ترکیبی که شامل کافئین+ استامینوفن+ایبوپرفن هستند.

2– استفاده از ژل بی حس کننده دندان به عنوان مثال قطره دنتول یکی از این دست بی حس کننده ها است. این قطره باید به لثه اطراف دندانی که درد می کند اعمال شود.