بلیچینگ دندان از جمله حرفه ای ترین خدمات و درمان های دندانپزشکی است، که به کمک آن رنگدانه‌های غیرطبیعی که بر روی سطح دندانها چسبیده‌اند را از بین می‌برند. این شیوه درمانی میتواند تمام لکه ها و رنگ های ایجاد شده بر روی دندان های طبیعی را پاک کند.
در روش بلیچ دندان، چیزی به ساختار دندانها اضافه نمی‌شود و فقط از مواد شیمیایی مخصوص برای سفید کردن دندان استفاده می‌کنند. ماده شیمیایی حاوی پراکسید هیدروژن و یا پراکسید کربامید است که باعث تغییر در رنگدانه‌های دندان میشود. تاثیر بلیچینگ دندان، بسته به جنس دندانها و همچنین میزان تغییر رنگ و زردی آنها دارد، اما قبل از هر چیز، بهتر است با عوامل موثر بر زردی دندان و دلایل نیاز به بلیچ دندان آشنا شویم.
دندانها از دو بخش مینا دندان و عاج دندان تشکیل شده اند. مینای دندان روی عاج را پوشانده و باعث شفافیت و سفیدی دندان می شود. ضخامت مینا در بعضی افراد بیشتر است که منجر به داشتن دندانهایی با شفافیت بیشتر می شود. اما به هر حال به مرور زمان بر اثر سایش مینا، شکست نور کمتر شده و رنگ عاج نمایانتر می شود. ضمنا بعضی رنگدانه ها نیز به داخل خلل و فرج مینا نفوذ کرده و با کریستالهای مینایی باند می شود که تغییر رنگ واضح تری را باعث می شود. گاهی رنگدانه ها فقط روی سطح مینا رسوب می کنند و باعث ایجاد لکه های سیاه و قهوه ای روی سطح دندانها می شوند.برخی عوامل تغییر رنگ رنگدانه ها عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- استفاده از نوشیدنیهای رنگی مثل چای، قهوه و …
- افزایش سن
- عدم رعایت بهداشت مناسب دهان و دندان
بلیچینگ دندان چگونه انجام می شود؟
- تمیز کردن دندانها و انجام فرآیند جرم گیری (در صورتی که دندان ها جرم داشته باشند ابتدا باید جرم ها برداشته شود و دندان ها کاملا تمیز به نظر برسند)
- گذاشتن یک وسیله دندانپزشکی برای باز کردن دهان به منظور ایجاد دسترسی به تمام سطوح دندانی.
- محافظت از بافت لثه با کمک مواد مخصوص (مطابق تصویر بالا). پوشاندن لثه با این ماده به این منظور انجام می شود که مواد سفید کننده دندان به لثه آسیب نزنند.
- اعمال یک ژل سفید کننده حاوی پراکسید هیدروژن بر روی دندان ها به مدت 15 تا 30 دقیقه.
- در طی مدت زمانی که ژل سفید کننده بر روی دندان ها قرار می گیرد، برای فعال کردن مواد سفید کننده موجود در آن از دستگاه لایت کیور یا لیزر استفاده می شود. به این شکل نور را به ژل میتابانند و نور نیز باعث فعال شدن هیدروژن پراکسید می شود. به همین دلیل به این روش، بلیچینگ دندان با لیزر هم، می‌گویند.
- ممکن است چند بار نیاز باشد تا به دندان ها ژل زده شود و هر بار 15 تا 30 دقیقه زمان اختصاص میابد. پس از، هر بار ساکشن کردن ژل، میزان سفیدی دندان ها چک می شود تا ببینند آیا دندان ها آنطور که خواسته شده، سفید شده اند یا خیر.
- اگر دندان ها بیش از حد دچار تیرگی، زدی و خلاصه تغییر رنگ باشند ممکن است در یک جلسه با کمک بلیچینگ دندان در مطب سفید نشوند و نیاز به یک یا دو جلسه دیگر باشد. اگر چنین باشد شما یک روز دیگر برای سفید کردن دندان ها باید مراجعه کنید.
- در نهایت پس از اتمام درمان، یک کیت بلیچینگ در منزل برای استفاده در خانه و بیشتر شدن مدت زمان سفید بودن دندان ها به بیمار داده می شود.
- برای بلیچینگ خانگیقالب مخصوصی از دندان‌های فرد تهیه میشود که پلاستیکی و شفاف است. به قالب شفاف، تری بلیچینگ گفته میشود.
- سپس ژل بلیچینگ توسط سرنگ مخصوص درون قالب ریخته میشود. فرد متقاضی می‌بایست چندین روز به مدت 1 تا 6 ساعتقالب را بر روی یکی از فک‌های خود قرار دهد.
- پس از اتمام بلیچینگ دندان برای یک فک در بازه زمانی خاص، از قالب دیگر که با سرنگ از ژل مخصوص پر شده است؛ برای فک دیگر استفاده خواهد شد. مجدد روند کار برای رسیدن به نتیجه مطلوب تکرار میشود.
تفاوت بلیچینگ دندان و جرمگیری:
- در استفاده از روش بلیچینگ برای سفید کردن دندان نیاز به تراشیدن دندان نیست اما برای استفاده از لمینت دندان سطح مشخصی از دندان برای پیوند مستحکم باید تراشیده شود. در صورتی که دندانی را مجبور به تراشیدن بودید باید بدانید به احتمال زیاد بخشی از مینای دندان خود را از دست داده‌اید.
- روش بلیچینگ دندان روشی ساده، آسان و سریع است که در مدت زمان کمی میتوانید تغییرات لازم بر روی دندان خود را مشاهده کنید. البته در صورتی که دو روش آفیس و خانه را اگر با یکدیگر استفاده کنید نتیجه سریعتر و مطلوب تری دریافت میکنید.
- بدلیل آنکه این روش نیازی به تراشیدن دندان ندارد از آن به عنوان یک روش کم تهاجمی یاد میشود.
- هیچ گونه دردی هنگام انجام بلیچینگ احساس نخواهید کرد و روشی کاملا بدون درد است.
- استفاده از روش بلیچینگ نسبت به دیگر روش‌های مشابه برای سفید کردن دندان از نظر هزینه مقرون به صرفه‌تر است.
- در مدت زمان بسیار کوتاهی این پروسه برای شما انجام میشود مخصوصا اگر فقط نیاز به استفاده از آفیس بلیچینگ داشته باشید.
معایب بلیچینگ دندان
- در ابتدا لثه خود را آب گرم شستشو دهید و برای جلوگیری از درد میتوانید به آرامی آن را ماساژ دهید.
- از استعمال دخانیات و سیگار و قلیان فاصله بگیرید.
- دندانها را روزی دو با با آب گرم شست و شو دهید.
- در 24 ساعت اول پس از بلیچینگ از خوردن نوشابه و غذاهای رنگی خودداری کنید.
- از نوشیدن مایعاتی مثل چای پررنگ، قهوه خودداری کنید و در صورت مصرف بلافاصله دندانها را بشوئید.
- از خوردن غذاهایی سرد جلوگیری کنید.
- در روزهای ابتدایی پس از بلیچ از خمیردندان ضد حساسیت استفاده کنید.
- پس از بلیچینگ دندان بهتر است از نوشیدنیهای بدون رنگ مثل شیر و آب استفاده کنید.
پرهیز از هر یک از موارد بالا و استفاده بجا و مناسب از نوشیدنیهای رنگی مثل چای، قهوه میتواند در سفید ماندن دندان ها موثر باشد.
در مورد تفاوت بلیچینگ و جرمگیری دندان باید بدانید که بلیچینگ در سفید کردن دندانها موثرتر است. چراکه در روش جرمگیری فقط برای حذف جرم‌های روی دندانها و لثه و رنگدانه‌های خارجی اقدام میشود. در نهایت این کار به نمایان شدن رنگ واقعی دندانها کمک می‌کند. درحالی‌که مواد بلیچینگ به داخل مینای دندان نفوذ می‌کنند. باعث سفیدتر و روشن‌تر شدن دندان نسبت به حالت طبیعی آن میشوند.
دو روش برای انجام بلیچینگ دندان وجود دارد:
روش اول: بلیچینگ در مطب دندانپزشکی (Office Bleaching)
اولین روش انجام این کار است که توسط خود دندانپزشک و در مطب تخصصی انجام می گیرد. در این روش مواد دارای غلظت بالایی هستند و برای اعمال آنها بر دندان از دستگاه های خاصی استفاده می شود. به همین دلیل رعایت نکات ایمنی بسیار مهم است و به هیچ عنوان نباید بدون نظارت دندانپزشک انجام شود. هر چقدر که بلیچینگ با متد های صحیح تری انجام بگیرد، موثرتر واقع می شود. گفته می شود که در صورت انجام درست کار، رنگ دندان ها در یک جلسه، دو تا چهار درجه سفیدتر خواهد شد. این روش عموماً با نام پاور بلیچینگ شناخته میشود که در مطب طی یک جلسه انجام میشود. پاور بلیچینگ یک روش فوری سفید کردن دندان است.
مراحل بلیچینگ دندان معمولا به این شکل است:
روش دوم: بلیچینگ در خانه (Home Bleaching)
عموماً بلیچینگ دندان در کلینیک دندانپزشکی زیر نظر نظارت دقیق دندانپزشک انجام میشود. با این حال عده‌ای ترجیح می‌دهند این روش را در خانه تجربه کنند. به این روش، هوم بلیچینگ نیز گفته میشود.
قبل از انجام بلیچینگ خانگی باید به دندانها مسواک و نخ دندان زد تا جرم و پلاک بین دندانها باقی نمانده باشد.
بسته به نوع دندان و مواد و تخصص دندانپرشک، بلیچینگ خانگی زیر نظر دندانپزشک طی 2 تا 5 هفته زمان می‌برد. قالب دندان قابلیت ماندگاری دارد. در صورتی که نیاز به تکرار باشد فرد باید مجددا درون قالب را با ژل مخصوص پر کند و کار را تکرار کند.
مزایای بلیچینگ دندان
1) یکی از معایب این روش دوان سفید بودن دندان است که در این روش سفید ماندن دندان ها دائمی نمی باشد و بسته به استفاده شما و رژیم غذایی شما تغییر رنگ ایجاد کرده و به ترمیم و یا بازسازی دندان دارد.منظور از رژیم غذایی استفاده از نوشابه های گازدار، مصرف دخانیات غذاهایی که دارای رنگدانه هستند می باشد.
2) باعث حساسیت در بعضی افراد می شود و فرد از این موضوع بسته به شدت حساسیت رنج می برد اما این حساسیت دائمی نبوده و رفع می گردد.
3) نتیجه این شیوه قابل پیش بینی نمی باشد و بسته به لک دندان ، سن و وراثت متفاوت می باشد و با قطعیت از نتیجه این شیوه نمی توان سخن گفت.
مراقبت پس از بلیچینگ دندان چیست؟
در نهایت باید گفت یکی از روش‌های سفید کردن دندان‌های زرد شده، بلیچینگ است که به دو روش خانگی و مطب انجام میشود. آنچه که اهمیت دارد این است که این روش دائمی نیست و برای حفظ سفید ماندن دندان، پس از انجام بلیچ باید مراقبت‌هایی انجام داد.